Με αυτόν τον σχολιασμό προς τον Συνήγορο του Πολίτη λαμβάνει τέλος ο αγώνας που ξεκινήσαμε από τον Μάρτιο του 2016 με αναρίθμητες επιστολές, δημοσιεύματα, εκπομπές, αναφορές, καταγγελίες, ενημερώσεις κι εξαντλητικές προσπάθειες.
Εφόσον ο ΣτΠ πλέον ικανοποιήθηκε με την αλλαγή του καθεστώτος από το 2019 κι εφεξής (Ν. 4611/2019) ενώ θέτει στο αρχείο τις αναφορές μας για τις προηγούμενες χρονιές, το μόνο που απομένει είναι να συμβουλεύσουμε τους πολίτες και τους συλλόγους ΑμεΑ να προσφύγουν στη δικαιοσύνη κάνοντας χρήση όλων των πληροφοριών που μπορούν να βρουν στη σελίδα μας.
Αθήνα 30 Ιουλίου 2019
Προς:
- Συνήγορο του Πολίτη, κ. Ανδρέα Ποττάκη
- κα Ευανθία Σαββίδη
(Παρακαλούμε να μας στείλετε με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μια επιβεβαίωση ότι οι ανωτέρω παραλήπτες έλαβαν την επιστολή μας).
Σχολιασμός για την απάντηση από ΣτΠ «Υπολογισμός των προνοιακών επιδομάτων ΑμεΑ στο εισόδημα για το έτος 2018»
Αγαπητέ Συνήγορε του Πολίτη,
Τα άτομα με αναπηρία, μετά από πολλές δεκάδες αναφορές, που ενδεχομένως ξεπερνούν τις εκατό, που σας έχουμε υποβάλει για το θέμα, με έναρξη από το έτος 2016, σας επισημάναμε τα εξής:
Η ΑΑΔΕ ερμήνευσε αυθαίρετα: τον Ν.4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), θεωρώντας:
α) Τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται στα ΑμεΑ ως εισοδήματα από μισθούς συντάξεις.
β) Βασίστηκε στο άρθρο 14 που αφορά τις Απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις και όχι στο άρθρο 12 που ορίζει το Εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
γ) Καταπιάστηκε από τη φράση, στην παρ. 2δ, του άρθρου 14 δ) με το οποίο απαλλάσσονται από το φόρο οι κατηγορίες εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Συγκεκριμένα, στο 2δ αναφέρεται: «Το εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες».
δ) Η ΑΑΔΕ διαστρέβλωσε το νόημα εγκυκλίου που είναι ακόμα σε ισχύ.
Συγκεκριμένα, η ΑΑΔΕ διευκρίνισε ότι η ΠΟΛ 1094/2015, σύμφωνα με την οποία τα ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση-βοήθημα σε ευπαθείς οικονομικές ομάδες (μεταξύ αυτών και άτομα με αναπηρία) από το Δημόσιο ή από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου7 του Κ.Φ.Ε. και δεν φορολογούνται, αφορά μόνο τα εκτάκτως καταβαλλόμενα στα άτομα αυτά ποσά, τα οποία δεν αποτελούν εισόδημα.
Ενώ η αλήθεια είναι ότι στο κείμενο της εγκυκλίου ΠΟΛ 1094/2015 δεν γίνεται πουθενά αναφορά σε εκτάκτως καταβαλλόμενα ποσά! Εκτάκτως καταβαλλόμενο μπορεί π.χ. να είναι το Επίδομα Αεροθεραπείας, που κι αυτό καταβάλλεται ετησίως και μόνο από ασφαλιστικά ταμεία επειδή είναι κοινωνικοασφαλιστική παροχή. Επιπλέον, δεν υφίστανται οικονομικά βοηθήματα-ενισχύσεις που καταβάλλονται εκτάκτως σε άτομα με αναπηρία. Ας μας πουν τουλάχιστον ένα - αν το βρουν - και να φροντίσουν να είναι όντως οικονομικό βοήθημα-ενίσχυση, δηλαδή προνοιακού χαρακτήρα κι όχι επίδομα κοινωνικοασφαλιστικού χαρακτήρα!
Ως προς τα παραπάνω, σας έχουμε υπενθυμίσει αρκετές φορές ότι:
Α) Με προηγούμενες, «πάγιες» θέσεις, όπως τις χαρακτήριζε στο παρελθόν το Υπουργείο Οικονομικών, με εγκυκλίους του, τα προνοιακά επιδόματα δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.
Επίσης, το ίδιο και με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ 375/2009: «Τα προνοιακά επιδόματα χορηγούνται στα άτομα με αναπηρία με σκοπό να τα ενισχύσουν οικονομικά, λόγω της ευαλωτότητάς τους, των ειδικών συνθηκών στις οποίες διαβιούν, των αυξημένων αναγκών τους και της ενδεχόμενης αδυναμίας τους να εργαστούν. Δεν αποτελούν αντάλλαγμα προσωπικής εργασίας, κεφάλαιο ή καρπούς περιουσιακών στοιχείων ώστε να θεωρούνται εισόδημα».
Β) Σας έχουμε επισημάνει ότι τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε ΑμεΑ δεν είναι συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα αφού το εξωιδρυματικό επίδομα έχει κοινωνικοασφαλιστικό χαρακτήρα (Απόφαση ΣτΕ Α1088/2016) ενώ τα προνοιακά επιδόματα έχουν επικουρικό χαρακτήρα προνοιακής προστασίας ΝΣΚ 158/2017). Επιπλέον, το εξωιδρυματικό επίδομα έχει σαφώς χαρακτηριστεί ως «επίδομα τύπου σύνταξης» με το υπ’ αρ.πρωτ.Φ7/1342/6-11-81 έγγραφο του Υπουργείου Κοιν. Υπηρεσιών.
Επομένως, με κανέναν τρόπο δεν μπορεί το άρθρο 14, παρ. 2δ, ν. 4172/2013, να εννοεί ως συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε ΑμεΑ.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, όμως, ως το Πλαίσιο Προαγωγής για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, μάλλον αντιμετώπισε το ζήτημα κατά απογοητευτικό τρόπο αφού μέσα από την απάντησή του φαίνεται να συνηγορεί περισσότερο υπέρ της κρατικής αυθαιρεσίας παρά υπέρ των ΑμεΑ.
Συγκεκριμένα:
Για το θέμα της συνάφειας των προνοιακών επιδομάτων με το εξωιδρυματικό επίδομα, ο ΣτΠ δεν κάνει κανένα σχόλιο που να δείχνει ότι λαμβάνει υπόψη τα παραπάνω στοιχεία από ΝΣΚ, ΣτΕ, κτλ. που αναφέρονται στα έγγραφα που επικαλεστήκαμε, παρά μόνο μας αντιπαραθέτει ως επιχείρημα που συνηγορεί υπέρ της αυθαίρετης ερμηνείας της ΑΑΔΕ ότι το άρθρο 14 ψηφίστηκε από 155 βουλευτές!
Επιπλέον, ο ΣτΠ αναφέρει ότι το εν λόγω άρθρο αμφισβητήθηκε έντονα (!) από τον ΣτΠ ενώ δεν προσβλήθηκε δικαστικά.
Ειδικά σ΄ αυτό το σημείο είναι αδύνατον να μην αγανακτήσουμε αφού ο ΣτΠ ποτέ δεν αμφισβήτησε την ερμηνεία του άρθρου 14 και συγκεκριμένα τη συνάφεια των προνοιακών επιδομάτων με το εξωιδρυματικό επίδομα!
Επιπλέον, αναρωτιόμαστε: Δεν θα μπορούσε να προτείνει ο ΣτΠ να γνωμοδοτήσει το ΝΣΚ για το άρθρο 14 προκειμένου να ερμηνευτεί σωστά; Δεν θα μπορούσε ο ΣτΠ να μας προτείνει να προσφύγουμε δικαστικά προκειμένου να ερμηνευτεί το άρθρο 14 από έναν δικαστή;
Ειδικά όταν έχει εκδοθεί και η ΚΥΑ υπ’αρ. 12α/Γ.Π.οικ. 68856/2202 (ΦΕΚ 5855/Β/28.12.2018) εντός του έτους 2018, την οποία επικαλέστηκε ο ΣτΠ – κατόπιν δικών μας αναφορών – για να μην προσμετρηθούν τα προνοιακά επιδόματα που δηλώθηκαν στις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος – κι εδώ είναι η μεγάλη αντίφαση:
Ενώ ο ΣτΠ και το κράτος δέχτηκαν να μην προσμετρηθούν τα προνοιακά επιδόματα, όπως δηλώθηκαν στην περσινή φορολογική δήλωση, στο εισοδηματικό κριτήριο για τη χορήγηση του Στεγαστικού Επιδόματος, εθελοτυφλούν και οι δύο απέναντι στην ΚΥΑ 12α/Γ.Π.οικ. 68856/2202 και δεν δέχονται να μην δηλωθούν φέτος στη φορολογική δήλωση ως εισοδήματα!
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, εμείς δεν έχουμε παρά να ευχαριστήσουμε τον ΣτΠ για τη διαμεσολάβησή του, αλλά μας είναι αδύνατον να μην εκφράσουμε την απογοήτευσή μας και τη λύπη μας, καθώς ο ΣτΠ, με τις απαντήσεις που μας έστειλε, όπως στο έγγραφο 263318/37342/2019, φάνηκε να συνηγόρησε περισσότερο υπέρ της αυθαίρετης αντιμετώπισης εκ μέρους της ΑΑΔΕ, της οποίας η πολιτική, για τα φορολογικά έτη 2015 έως 2018, παραπέμπει μάλλον σε μισαναπηρισμό, με την επιστημονική έννοια της λέξης.
Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης
Ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ και για την προστασία από το Παθητικό Κάπνισμα, Δημιουργός της μεγαλύτερης διαδικτυακής κοινότητας για τα ΑμεΑ «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ», https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea/
Κοινοποίηση:
– Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι
panayotedimitras@gmail.com
– Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία
esaea@otenet.gr
https://logistis-amea.blogspot.com/
Εφόσον ο ΣτΠ πλέον ικανοποιήθηκε με την αλλαγή του καθεστώτος από το 2019 κι εφεξής (Ν. 4611/2019) ενώ θέτει στο αρχείο τις αναφορές μας για τις προηγούμενες χρονιές, το μόνο που απομένει είναι να συμβουλεύσουμε τους πολίτες και τους συλλόγους ΑμεΑ να προσφύγουν στη δικαιοσύνη κάνοντας χρήση όλων των πληροφοριών που μπορούν να βρουν στη σελίδα μας.
Αθήνα 30 Ιουλίου 2019
Προς:
- Συνήγορο του Πολίτη, κ. Ανδρέα Ποττάκη
- κα Ευανθία Σαββίδη
(Παρακαλούμε να μας στείλετε με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μια επιβεβαίωση ότι οι ανωτέρω παραλήπτες έλαβαν την επιστολή μας).
Σχολιασμός για την απάντηση από ΣτΠ «Υπολογισμός των προνοιακών επιδομάτων ΑμεΑ στο εισόδημα για το έτος 2018»
Αγαπητέ Συνήγορε του Πολίτη,
Τα άτομα με αναπηρία, μετά από πολλές δεκάδες αναφορές, που ενδεχομένως ξεπερνούν τις εκατό, που σας έχουμε υποβάλει για το θέμα, με έναρξη από το έτος 2016, σας επισημάναμε τα εξής:
Η ΑΑΔΕ ερμήνευσε αυθαίρετα: τον Ν.4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), θεωρώντας:
α) Τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται στα ΑμεΑ ως εισοδήματα από μισθούς συντάξεις.
β) Βασίστηκε στο άρθρο 14 που αφορά τις Απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις και όχι στο άρθρο 12 που ορίζει το Εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
γ) Καταπιάστηκε από τη φράση, στην παρ. 2δ, του άρθρου 14 δ) με το οποίο απαλλάσσονται από το φόρο οι κατηγορίες εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Συγκεκριμένα, στο 2δ αναφέρεται: «Το εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες».
δ) Η ΑΑΔΕ διαστρέβλωσε το νόημα εγκυκλίου που είναι ακόμα σε ισχύ.
Συγκεκριμένα, η ΑΑΔΕ διευκρίνισε ότι η ΠΟΛ 1094/2015, σύμφωνα με την οποία τα ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση-βοήθημα σε ευπαθείς οικονομικές ομάδες (μεταξύ αυτών και άτομα με αναπηρία) από το Δημόσιο ή από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου7 του Κ.Φ.Ε. και δεν φορολογούνται, αφορά μόνο τα εκτάκτως καταβαλλόμενα στα άτομα αυτά ποσά, τα οποία δεν αποτελούν εισόδημα.
Ενώ η αλήθεια είναι ότι στο κείμενο της εγκυκλίου ΠΟΛ 1094/2015 δεν γίνεται πουθενά αναφορά σε εκτάκτως καταβαλλόμενα ποσά! Εκτάκτως καταβαλλόμενο μπορεί π.χ. να είναι το Επίδομα Αεροθεραπείας, που κι αυτό καταβάλλεται ετησίως και μόνο από ασφαλιστικά ταμεία επειδή είναι κοινωνικοασφαλιστική παροχή. Επιπλέον, δεν υφίστανται οικονομικά βοηθήματα-ενισχύσεις που καταβάλλονται εκτάκτως σε άτομα με αναπηρία. Ας μας πουν τουλάχιστον ένα - αν το βρουν - και να φροντίσουν να είναι όντως οικονομικό βοήθημα-ενίσχυση, δηλαδή προνοιακού χαρακτήρα κι όχι επίδομα κοινωνικοασφαλιστικού χαρακτήρα!
Ως προς τα παραπάνω, σας έχουμε υπενθυμίσει αρκετές φορές ότι:
Α) Με προηγούμενες, «πάγιες» θέσεις, όπως τις χαρακτήριζε στο παρελθόν το Υπουργείο Οικονομικών, με εγκυκλίους του, τα προνοιακά επιδόματα δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.
Επίσης, το ίδιο και με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ 375/2009: «Τα προνοιακά επιδόματα χορηγούνται στα άτομα με αναπηρία με σκοπό να τα ενισχύσουν οικονομικά, λόγω της ευαλωτότητάς τους, των ειδικών συνθηκών στις οποίες διαβιούν, των αυξημένων αναγκών τους και της ενδεχόμενης αδυναμίας τους να εργαστούν. Δεν αποτελούν αντάλλαγμα προσωπικής εργασίας, κεφάλαιο ή καρπούς περιουσιακών στοιχείων ώστε να θεωρούνται εισόδημα».
Β) Σας έχουμε επισημάνει ότι τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε ΑμεΑ δεν είναι συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα αφού το εξωιδρυματικό επίδομα έχει κοινωνικοασφαλιστικό χαρακτήρα (Απόφαση ΣτΕ Α1088/2016) ενώ τα προνοιακά επιδόματα έχουν επικουρικό χαρακτήρα προνοιακής προστασίας ΝΣΚ 158/2017). Επιπλέον, το εξωιδρυματικό επίδομα έχει σαφώς χαρακτηριστεί ως «επίδομα τύπου σύνταξης» με το υπ’ αρ.πρωτ.Φ7/1342/6-11-81 έγγραφο του Υπουργείου Κοιν. Υπηρεσιών.
Επομένως, με κανέναν τρόπο δεν μπορεί το άρθρο 14, παρ. 2δ, ν. 4172/2013, να εννοεί ως συναφή με το εξωιδρυματικό επίδομα τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε ΑμεΑ.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, όμως, ως το Πλαίσιο Προαγωγής για την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, μάλλον αντιμετώπισε το ζήτημα κατά απογοητευτικό τρόπο αφού μέσα από την απάντησή του φαίνεται να συνηγορεί περισσότερο υπέρ της κρατικής αυθαιρεσίας παρά υπέρ των ΑμεΑ.
Συγκεκριμένα:
Για το θέμα της συνάφειας των προνοιακών επιδομάτων με το εξωιδρυματικό επίδομα, ο ΣτΠ δεν κάνει κανένα σχόλιο που να δείχνει ότι λαμβάνει υπόψη τα παραπάνω στοιχεία από ΝΣΚ, ΣτΕ, κτλ. που αναφέρονται στα έγγραφα που επικαλεστήκαμε, παρά μόνο μας αντιπαραθέτει ως επιχείρημα που συνηγορεί υπέρ της αυθαίρετης ερμηνείας της ΑΑΔΕ ότι το άρθρο 14 ψηφίστηκε από 155 βουλευτές!
Επιπλέον, ο ΣτΠ αναφέρει ότι το εν λόγω άρθρο αμφισβητήθηκε έντονα (!) από τον ΣτΠ ενώ δεν προσβλήθηκε δικαστικά.
Ειδικά σ΄ αυτό το σημείο είναι αδύνατον να μην αγανακτήσουμε αφού ο ΣτΠ ποτέ δεν αμφισβήτησε την ερμηνεία του άρθρου 14 και συγκεκριμένα τη συνάφεια των προνοιακών επιδομάτων με το εξωιδρυματικό επίδομα!
Επιπλέον, αναρωτιόμαστε: Δεν θα μπορούσε να προτείνει ο ΣτΠ να γνωμοδοτήσει το ΝΣΚ για το άρθρο 14 προκειμένου να ερμηνευτεί σωστά; Δεν θα μπορούσε ο ΣτΠ να μας προτείνει να προσφύγουμε δικαστικά προκειμένου να ερμηνευτεί το άρθρο 14 από έναν δικαστή;
Ειδικά όταν έχει εκδοθεί και η ΚΥΑ υπ’αρ. 12α/Γ.Π.οικ. 68856/2202 (ΦΕΚ 5855/Β/28.12.2018) εντός του έτους 2018, την οποία επικαλέστηκε ο ΣτΠ – κατόπιν δικών μας αναφορών – για να μην προσμετρηθούν τα προνοιακά επιδόματα που δηλώθηκαν στις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος – κι εδώ είναι η μεγάλη αντίφαση:
Ενώ ο ΣτΠ και το κράτος δέχτηκαν να μην προσμετρηθούν τα προνοιακά επιδόματα, όπως δηλώθηκαν στην περσινή φορολογική δήλωση, στο εισοδηματικό κριτήριο για τη χορήγηση του Στεγαστικού Επιδόματος, εθελοτυφλούν και οι δύο απέναντι στην ΚΥΑ 12α/Γ.Π.οικ. 68856/2202 και δεν δέχονται να μην δηλωθούν φέτος στη φορολογική δήλωση ως εισοδήματα!
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, εμείς δεν έχουμε παρά να ευχαριστήσουμε τον ΣτΠ για τη διαμεσολάβησή του, αλλά μας είναι αδύνατον να μην εκφράσουμε την απογοήτευσή μας και τη λύπη μας, καθώς ο ΣτΠ, με τις απαντήσεις που μας έστειλε, όπως στο έγγραφο 263318/37342/2019, φάνηκε να συνηγόρησε περισσότερο υπέρ της αυθαίρετης αντιμετώπισης εκ μέρους της ΑΑΔΕ, της οποίας η πολιτική, για τα φορολογικά έτη 2015 έως 2018, παραπέμπει μάλλον σε μισαναπηρισμό, με την επιστημονική έννοια της λέξης.
Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης
Ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ και για την προστασία από το Παθητικό Κάπνισμα, Δημιουργός της μεγαλύτερης διαδικτυακής κοινότητας για τα ΑμεΑ «ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΜΕΑ», https://www.facebook.com/groups/sinigoros.amea/
Κοινοποίηση:
– Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι
panayotedimitras@gmail.com
– Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία
esaea@otenet.gr
https://logistis-amea.blogspot.com/
Σήμερα, 15 Ιουλίου 2019, έλαβα τρεις κοινοποιήσεις από το 